Speelgoed onder de kerstboom: hoe normen zorgen voor veilig speelplezier
Laatst bijgewerkt:
16/12/2025
De dagen worden korter, lichtjes verschijnen in de straten en verlanglijstjes raken stilaan gevuld. Kerstmis is voor veel kinderen hét moment van het jaar waarop speelgoed centraal staat. Nieuwe spelletjes, knuffels en bouwsets vinden hun weg onder de kerstboom en zorgen voor verwondering en plezier. Achter die feestelijke traditie schuilt echter iets wat je zelden ziet, maar wat wel essentieel is: een uitgebreid systeem van normen dat ervoor zorgt dat speelgoed veilig is om mee te spelen.
Speelgoed is bedoeld om te ontdekken, te experimenteren en te spelen. Precies daarom moet het aan strenge veiligheidseisen voldoen. Jonge kinderen stoppen speelgoed in hun mond, trekken eraan, laten het vallen of gebruiken het anders dan voorzien. Zonder duidelijke afspraken zou dat risico’s kunnen meebrengen, zoals verstikkingsgevaar, scherpe randen of blootstelling aan schadelijke stoffen.
In Europa is speelgoedveiligheid wettelijk vastgelegd. Maar wetten alleen volstaan niet. Ze geven aan wat veilig moet zijn, niet altijd hoe dat concreet wordt gerealiseerd. Daar komen normen in beeld. Normen vertalen wettelijke doelstellingen naar technische afspraken die duidelijk maken hoe speelgoed wordt ontworpen, getest en gecontroleerd.
Voor speelgoed speelt de Europese normreeks EN 71 een centrale rol. Deze normen beschrijven hoe speelgoed wordt getest op verschillende soorten risico’s. Zo behandelen ze onder meer de mechanische en fysieke veiligheid van speelgoed, de ontvlambaarheid ervan en de aanwezigheid van chemische stoffen.
Wat deze normen bijzonder maakt, is de manier waarop ze tot stand komen. Ze worden ontwikkeld in overleg tussen verschillende belanghebbenden: fabrikanten, testlaboratoria, overheden, experten én vertegenwoordigers van consumentenorganisaties. Zo wordt er niet alleen rekening gehouden met technische haalbaarheid, maar ook met het perspectief van gebruikers en met maatschappelijke verwachtingen rond kinderbescherming.
Voor wie speelgoed koopt, is het niet nodig om normen te kennen of technische documenten te raadplegen. Dat is ook niet de bedoeling. Normen werken vooral achter de schermen. Hun resultaat zie je terug in de CE-markering op speelgoed.
Die markering betekent dat de fabrikant verklaart dat het speelgoed voldoet aan de Europese veiligheidsregels en dat het is beoordeeld volgens de relevante normen. De CE-markering is geen kwaliteitslabel of extra garantie, maar wel een belangrijk teken dat speelgoed voldoet aan de afgesproken veiligheidsvoorwaarden om op de Europese markt verkocht te worden.
Dankzij dat systeem kunnen consumenten erop vertrouwen dat speelgoed dat correct op de markt wordt gebracht, aan strenge veiligheidseisen voldoet.
Speelgoed wordt vandaag wereldwijd ontworpen en geproduceerd. Wat in december in een Belgische woonkamer wordt uitgepakt, kan afkomstig zijn uit een internationale productieketen. Normen zorgen ervoor dat er, ondanks die complexiteit, één gemeenschappelijke veiligheidsbasis bestaat voor speelgoed dat in Europa wordt verkocht.
Ze maken het mogelijk om speelgoed op een consistente manier te testen en te controleren. Wanneer producten niet aan de afspraken voldoen, kunnen ze van de markt worden gehaald. Dat gebeurt in de praktijk ook, en toont aan dat normen een actieve rol spelen in het beschermen van kinderen.
Ook speelgoed evolueert. Nieuwe materialen, innovatieve productiemethoden en veranderende speelgewoonten vragen om voortdurende aandacht voor veiligheid. Daarom worden normen regelmatig herzien en aangepast. Nieuwe inzichten uit onderzoek en praktijkervaring leiden tot aangescherpte eisen of nieuwe testmethodes.
Die dynamiek zorgt ervoor dat speelgoedveiligheid geen statisch gegeven is, maar meegroeit met de realiteit van vandaag én morgen.
Tijdens de kerstperiode draait alles om samen zijn, verrassing en plezier. Dat speelgoed daarbij veilig is, lijkt vanzelfsprekend — en net dat is het resultaat van jarenlange samenwerking en afspraken achter de schermen.
Normen zorgen ervoor dat kinderen onbezorgd kunnen spelen, zonder dat ouders of grootouders zich moeten verdiepen in technische details. Ze vormen het stille fundament onder elk stuk speelgoed dat onder de kerstboom belandt.
Zo maken normen het mogelijk dat Kerstmis vooral blijft wat het hoort te zijn: een moment van warmte, verwondering en zorgeloos speelplezier.
