Overtreed jij het auteursrecht als je normen gebruikt? Doe de check.
25/3/2024
Normen zijn afspraken over een product, proces, service of testmethode. Wist je dat normen dan ook beschermd zijn door het auteursrecht? Als jij een norm aankoopt, heb jij weliswaar het leesrecht – je mag de norm inkijken, downloaden en printen - maar daarom mag je de norm nog niet delen met collega’s – laat staan met leveranciers of klanten. Wat mag wel, wat mag niet, en waar begint de grijze zone? We helpen je graag op weg.
Een voorbeeld uit de praktijk: stel je voor dat je in een groot bedrijf werkt – je moet een norm raadplegen en dient daarvoor een verzoek in bij de aankoopmanager. Die behandelt het verzoek en bezorgt jou de norm op persoonlijke naam, voorzien van een watermerk. Enkele dagen later vraagt je collega ook toegang tot diezelfde norm – de aankoopmanager handelt snel, en bezorgt de voor jou aangekochte norm. Het lijkt logisch; de norm werd aangekocht met bedrijfsmiddelen – alleen werd de norm specifiek voor jou besteld.
Het lijkt onschuldig, maar als jouw organisatie in het kader van certificering een audit krijgt, kan dat leiden tot het intrekken van het certificaat. De gevolgen daarvan zijn grootschalig; van het mislopen van bestekken tot het stopzetten van de samenwerking met een groot deel van het klantenbestand – om imagoschade nog buiten beschouwing te laten.
Langs de andere kant zijn er ook organisaties waar normen plichtsbewust worden aangekocht. Alleen door een gedecentraliseerd beheer kunnen de kosten oplopen en is er binnen de organisatie geen kant-en-klaar overzicht van wie toegang heeft tot welke normen, en wordt er uit voorzichtigheid liever een norm te veel dan te weinig aangekocht.
Een ander voorbeeld dat we in de praktijk tegengekomen: jij werkt met de recentste versie van de norm, terwijl jouw collega met een vorige versie werkt. Je merkt het al in de communicatie; het loopt stroef en de afspraken zijn niet eenduidig. Ook hier zijn de gevolgen groot; het product of de dienst voldoet niet aan de interne kwaliteitsnorm, en is dus niet geschikt voor verkoop.
Laat dit nu net twee voorbeelden zijn waarbij NBN een oplossing biedt met ons normenplatform – via een gecentraliseerde aankoop geef je medewerkers en collega’s toegang tot de meest recente versie van NBN-normen via één platform. Bovendien helpen we je maar al te graag zodat je organisatie compliant te werk gaat.
Hou er rekening mee dat niet alles een overtreding is van het auteursrecht; zo mag je de clausules wel gebruiken voor intern gebruik – denk daarbij aan procedures of handleidingen. Zolang je de informatie uit de norm gebruikt, en daarbij vertaalt naar jouw bedrijfscontext, speel je in principe op veilig.
Is het voor jouw waardeketen belangrijk dat je klanten of leveranciers ook conform jouw processen werken? Zolang het om zeer specifieke normclausules gaat, mag je die doorsturen – in een bestek of in kwaliteitseisen. Gaat het om volledige normen, of meerdere clausules, dan verwijs je je klanten best naar de NBN-website Tenzij het om zeer specifieke normclausules gaat, is het best om hen door te verwijzen naar de NBN-website. Zo kunnen zij op hun beurt onderzoeken welke formule het best bij hun organisatie past om toegang te krijgen tot de norm.
Zit je nog met vragen over auteursrecht en de aankoop van normen? Neem contact op en we bekijken graag welke oplossing voor jou werkt.
